Als Jezus de Seidermaaltijd met zijn discipelen begint, merkt hij ‘onenigheid’ op over ‘wie van hen geacht wordt de grootste te zijn’. Gegeven de maaltijdprotocollen in die dagen ging het waarschijnlijk over wie op de ereplaatsen, het dichtst bij Jezus, mochten zitten (Med.#68). Jezus had geprobeerd hen te onderwijzen dat betekenis en autoriteit in het nieuwe gezinskoninkrijk van de Vader niet voortkomen uit het bekleden van een hogere maatschappelijke positie dan anderen (Med.#18, Med.#92), maar zij hebben het nog steeds niet begrepen. Waarom niet? Omdat in de meeste maatschappijen maatschappelijke betekenis en macht voortvloeien uit het bekleden van een hogere maatschappelijke positie dan anderen. En dus: mogen mannen vaak aan tafel zitten terwijl vrouwen en kinderen hen bedienen; knappen jongere gezinsleden de klusjes op; heersen koningen over hun onderdanen; en ontlenen mensen met enige vorm van autoriteit een gevoel van belangrijkheid aan het gezien worden als ‘Weldoener’,- vanwege de manier waarop hun beslissingen en handelswijze ‘weldadig’ zijn voor degenen ‘onder’ hen.

Het koninkrijk dat Jezus kwam stichten is echter heel anders dan aardse koninkrijken. Maar omdat gedragspatronen gebaseerd op aardse ideeën over maatschappelijke betekenis en macht diep in ieder van ons gegrift zijn, neigen wij als volgelingen van Jezus er toe om de maatschappelijke patronen waarmee we opgroeiden te reproduceren in ons kerkelijk leven. Maar een gericht zijn op posities en titels kan ons er van weerhouden de volle ‘zegen’ van het koninkrijk van onze Vader te ervaren. Dus bij deze gelegenheid onderwijst en toont Jezus een andere benadering van betekenis en autoriteit in dit nieuwe koninkrijk.

Allereerst toont Jezus zijn discipelen dat er slechts één positie is die belangrijk is. Nadat hij de voeten van zijn discipelen heeft gewassen, ondanks dat hij ‘de Meester’ en ‘de Heer’ is, legt hij uit dat elke plek aan tafel ons ‘groot’ maakt in het koninkrijk van de Vader. Zitten ‘aan tafel’ en eten met Jezus is een positie voor alle discipelen, en niet alleen voor leiders. Vergelijkenderwijs verandert Jezus een nederige handeling die geassocieerd wordt met de positie van een dienstknecht tot een symbool voor de manier waarop iedereen die zit aan zijn tafel naar zijn voorbeeld moet handelen. Wij allen moeten elkaar dienen! Jezus waste de voeten van zijn discipelen niet om kerkleiders te leren meer dienstvaardig te zijn! Zelfs aardse leiders dienen degenen onder hen, maar dat doen zij om hun leiderschapspositie en rol als ‘Weldoeners’ te bevestigen. Na de maaltijd onderstreept Jezus deze boodschap door al zijn discipelen een koningsmacht te ‘verlenen’, die uiteindelijk groter zal zijn dan de autoriteit uitgeoefend door hun eigen stamhoofden of nationale leiders. Allen die met Jezus volharden in hun beproevingen, groeien in deze autoriteit – als erfgenamen van God en mede-erfgenamen met Jezus door de Heilige Geest (Med.#5) – ongeacht hun maatschappelijke positie.

Dan gaat het dus over gelijkheid. Nou, ja en nee. Jezus neemt geen afstand van leiderschapsposities binnen de kerk. Maar hij wil wel dat ieder die hem volgt – of we nu ‘leider’ of ‘jongste’ Christen binnen de kerk zijn – de aandacht afwendt van maatschappelijke posities, zodat we kunnen leren ‘kennen’ wat hij ‘kende’. Als wij, net als Petrus, proberen leidersposities te beschermen of proberen een speciale behandeling te krijgen van de leider, dan hebben we nog steeds ‘geen weet’ van wat Jezus voorleefde. Hoewel hij ‘de Meester en de Heer’ was, wist hij dat zijn ware betekenis voortkwam uit zijn eeuwige relatie met God als zijn Vader,- want hij was van hem uitgegaan en zou tot hem terugkeren. En hij ‘wist’ dat de Vader, door de Geest, hem ‘alles in handen gegeven had’ (Med.#26), lang voordat hij verheven werd tot de hoogste plaats boven alle macht en heerschappij (Med.#44). Het was deze zekerheid die hem totale vrijheid gaf om zijn ‘bovenkleed af te leggen’ en de ‘gestalte van een dienstknecht aan te nemen’ en de voeten van zijn discipelen te wassen (Med.#56). En later, tijdens zijn moment van grootste zwakheid en publieke vernedering, diende hij zelfs zijn vervolgers door zijn Vader te vragen om hen te vergeven (Med.#41).

Dit is dezelfde koningsmacht die verleend is aan ons, als zonen en dochters van God door de Heilige Geest (Med.#57; Med.#49), nu dat Jezus is opgevaren tot God,- tot zijn Vader en onze Vader (Med.#42). Jezus’ opzet met het wassen van de voeten van zijn discipelen is dus om ons er aan te herinneren dat zowel onze nieuwe autoriteit als onze motivatie om te dienen voort moeten vloeien uit onze eigen relatie met de Vader in Christus. Want hij onderwees dat ook wij zekerheid kunnen hebben, door de Schrift, dat wij geschapen zijn als zonen en dochters van God (Med.#65; Med.#A). En door Jezus als onze Bloedverwant-Losser [Heb. goël] (Med.#E, Med.#7) – als de ‘Weg’ tot het huis van de Vader – gaan ook wij naar de Vader (Med.#2). Jezus waste de voeten van zijn discipelen zodat wij allemaal zouden leren om onze autoriteit in het koninkrijk van de Vader op een nieuwe manier te gebruiken. Niet om onze posities te verdedigen, maar om elkaar te dienen en al Jezus’ volgelingen, van de ‘oudste’ tot de ‘jongste’, in staat te stellen te groeien in verzekerdheid (Med.#76): in wie zij zijn in hem (betekenis), en in het uitoefenen van hun autoriteit in hem als volwassen zoon of dochter.

Gedurende mijn 45 jaar in dienst van Christus ben ik vijf keer in en uit een positie van leiderschap getreden. Twee keer heeft mijn Vader mij geleid om een positie te bekleden onder het leiderschap van iemand die eerst onder mijn leiderschap stond. Deze ervaring heeft mij geholpen de waarheid van Jezus’ onderwijs te begrijpen: dat mijn betekenis en mijn autoriteit voortkomen uit een eeuwige relatie met mijn Vader, en niet uit enige leiderspositie die ik al dan niet bekleed. Leiderschap is niet meer dan een van de vele rollen die we kunnen hebben in het gezinskoninkrijk van onze Vader.

En jij? Is jouw gedrag in Gods koninkrijk gericht op erkenning verkrijgen door het hebben van leiderschap binnen de kerk? Of door het in nauw verband gebracht te worden met een beroemde Christen of een bepaalde kerkleider? In het volgende hoofdstuk (Med.#68 - Med.#77) zullen we dieper ingaan op wat Jezus en de apostelen onderwijzen over hoe leiderschap anders moet functioneren in de kerk, aangezien wij behoren tot een geheel nieuw soort koninkrijk,- een gezinskoninkrijk.

Grote Schepper, u bent mijn Vader. U hebt mij geweven in de schoot van mijn moeder, en in uw huis heeft Jezus een plaats voor mij bereid, om te delen met hem en al zijn discipelen. (Deut. 32:6; Ps. 139:13; Joh. 14:2-3)

Vader, verheerlijk uw naam! Ik wil Jezus volgen en zijn waar hij is; ik wil aller dienstknecht worden, want het heeft u behaagd ons het koninkrijk te schenken. (Joh. 12:28,26; Marc. 10:44-45; Luc. 12:32)

Vader van allen, u bent over allen, door allen en in allen. Help mij mijn vrijheid te gebruiken om anderen te dienen in werken der liefde, geleid door uw Geest, opdat wij samen tot volle wasdom mogen komen, en de volle maat van rijpheid van Christus verkrijgen. (Ef. 4:6,13; Gal. 5:13,16)

[i] Deze beker, soms aangeduid als de ‘beker der heiliging’, is de eerste van vier bekers wijn die gedronken worden tijdens de Seidermaaltijd, die ieder een belofte van God vertegenwoordigen: (1) ‘Ik zal jullie uitleiden onder Egyptes lasten vandaan’; (2) ‘Ik zal jullie redden uit hun slavernij’;  (3) ‘Ik zal jullie verlossen met uitgestrekte arm en met grote gerichten’; (4) ‘Ik zal jullie aannemen tot mijn volk en jullie tot God zijn’ (zie Exodus 6:6-7a).

[ii] Dit was waarschijnlijk de derde beker (zie voetnoot [i]).